TIẾNG GỌI TỪ BỜ BÊN KIA
Lê Tấn Tài
Trong Bát Nhã Tâm Kinh, câu chú cuối cùng vang lên như hơi thở sâu của vũ trụ:
“Yết-đế, yết-đế, ba-la yết-đế, ba-la tăng yết-đế, bồ-đề tát-bà-ha.”
(Chữ Phạn: Gate gate pāragate pārasamgate bodhi svāhā)
Dịch nghĩa:
Gate gate: Đi qua, đi qua
Pāragate: Đi qua bờ bên kia
Pārasamgate: Đi qua hẳn bờ bên kia
Bodhi: Giác ngộ
Svāhā: Thành tựu, an lành, viên mãn
Câu chú này được xem như một mật ngữ linh thiêng trong truyền thống Phật giáo Đại thừa. Dù ngắn gọn, nó chứa đựng năng lượng chuyển hóa mạnh mẽ, mang lại phước lành, thanh tịnh tâm hồn và giúp hành giả vượt qua khổ đau.
Nghe như tiếng gọi từ một bờ xa, vừa khẩn thiết vừa dịu dàng. Dịch ra, chỉ đơn giản: “Đi qua, đi qua, đi qua bờ bên kia, giác ngộ viên mãn.” Nhưng ẩn trong sự giản dị ấy là cả một con đường mênh mông.
Đó không phải là tiếng gọi của thần linh, mà là tiếng thì thầm trong tâm thức, khơi dậy dũng khí buông bỏ và niềm tin vào trí tuệ nội tại. Khi ta trì tụng với tâm lắng đọng, sóng gió trong lòng dần dịu xuống, nỗi sợ hãi lùi xa. “Tai qua nạn khỏi” có lẽ là như vậy – không phải vì thế giới bên ngoài thay đổi, mà vì ta đủ tỉnh thức để bước qua.
Nhiều người tin rằng câu chú mang phép màu, có thể hóa giải tai ương. Song, sức mạnh thật sự của mật chú không nằm ở nghĩa từ, mà ở sự linh nghiệm khi trì tụng với tâm thành và chánh niệm. Nó giúp hành giả cảm nhận sự bình an, khai mở trí tuệ và kết nối với năng lượng giác ngộ.
Nhưng nếu tìm kiếm ở đó một quyền năng cứu rỗi từ bên ngoài, ta có thể thất vọng. Bởi bờ bên kia không ở đâu xa, không ở một cõi trời nào – mà ngay trong tâm thức. Đó là trạng thái của tâm khi ta đủ dũng cảm buông bỏ gánh nặng và vượt qua chính mình.
Hãy tưởng tượng: giữa đêm tối, lạc trong rừng sâu, lối về mịt mù. Bỗng một tiếng gọi khẽ vang lên, như từ xa vọng lại: “Đi qua, đi qua…” Chẳng ai dắt tay, nhưng trong lòng bỗng trỗi dậy niềm tin. Ta nhìn quanh, thấy một vệt sáng nhỏ xuyên qua tán lá, đủ để nhận ra hướng đi. Bóng tối vẫn còn đó, nhưng không còn khiến ta rơi vào tuyệt vọng.
“Tai qua nạn khỏi” đôi khi không phải vì bão giông chấm dứt, mà vì ta tìm được chỗ đứng bình an ngay giữa tâm bão. Câu chú không hứa hẹn xóa hết sóng gió, nhưng gợi mở một sức mạnh nội tại mềm mại và sâu lắng: biết lắng nghe, biết nhìn nhận, biết buông bỏ. Nhờ đó, nỗi sợ tan biến, và cánh cửa giác ngộ hé mở.
“Đi qua bờ bên kia” – không phải là vượt núi cao sông rộng, mà chỉ đơn giản là rời bỏ một niệm chấp trước, một vướng mắc, một khổ đau. Ngay khoảnh khắc buông xuống, ta đã sang bờ. Và “giác ngộ viên mãn” không còn là điều xa vời, mà có thể là một phút giây thảnh thơi, tĩnh lặng ngay trong hiện tại.
Có lẽ, đó mới chính là điều linh nghiệm mà bao thế hệ tìm kiếm: không trông chờ sự cứu rỗi từ bên ngoài, mà nhận ra tiếng gọi từ chính mình. Như ngọn đèn nhỏ soi giữa đêm tịch lặng, câu chú không làm màn đêm biến mất, nhưng đủ cho ta niềm tin để bước đi. Và một khi đã bước, bờ bên kia đã nằm ngay dưới chân rồi.