Video giả và video thật
VIDEO GIẢ VÀ VIDEO THẬT
Lê Tấn Tài
1. Sự phát triển đáng kinh ngạc của video AI
Công nghệ AI hiện nay có thể tạo ra những video deepfake hoặc AI-generated video với chất lượng đến mức đánh lừa cả những người xem tinh ý nhất. Những video này có khả năng mô phỏng chính xác hình ảnh, khẩu hình miệng, giọng nói và cử chỉ của người thật, khiến chúng trông cực kỳ chân thực.
Ví dụ điển hình:
– Clip “Obama phát biểu câu hài hước” – Một sản phẩm AI ghép giọng và dựng hình, khiến nhiều người tưởng nhầm là thật.
– “Very realistic Tom Cruise Deepfake” (2021) – Dù đã ra mắt cách đây vài năm, video này vẫn khiến người xem bối rối vì độ giống gần như hoàn hảo từ nét mặt, biểu cảm đến giọng nói của Tom Cruise.
Xem video
2. Vì sao video AI lại giống thật đến vậy?
– Khẩu hình khớp giọng nói: Công nghệ AI đồng bộ chuyển động môi và biểu cảm khuôn mặt với âm thanh một cách mượt mà.
– Chuyển động tự nhiên: Không chỉ khuôn mặt, mà cả cử chỉ tay chân, dáng đứng đều được mô phỏng hợp lý.
– Âm thanh và ánh sáng đồng bộ: Giọng nói tự nhiên, ánh sáng phù hợp với bối cảnh như quay thực tế.
– Chất lượng xử lý cao: Ít lỗi méo hình, mờ nhòe so với deepfake đời đầu.
3. Các loại video giả phổ biến
* Cheapfake (cắt ghép thủ công):
– Không dùng AI, chỉ chỉnh sửa video gốc bằng cách cắt ghép, lồng tiếng hoặc thêm phụ đề giả.
– Dấu hiệu nhận biết: Khẩu hình không khớp âm thanh, hình và tiếng bị lệch nhịp.
* Deepfake AI (siêu thật):
– Sử dụng AI để tạo khuôn mặt, giọng nói và cử chỉ cực kỳ tinh vi.
– Dấu hiệu nhận biết:
• Chi tiết bất thường như ánh sáng lệch, chớp mắt không tự nhiên, viền mặt bị rung.
• Nội dung quá giật gân hoặc trái với tính cách thật của nhân vật (ví dụ: lãnh tụ đột ngột có phát ngôn gây sốc).
– Một số ví dụ nổi bật:
• “Sassy Justice” – Web series hài sử dụng deepfake các chính trị gia như Mark Zuckerberg.
• D-ID Visual Agents – Công cụ tạo avatar AI nói chuyện trực tiếp, ứng dụng trong giáo dục và dịch vụ khách hàng.
• MoCha, DialogueNeRF (2025) – Nghiên cứu AI mô phỏng đối thoại đa nhân vật như trong phim hoặc game.
4. Nguy cơ từ video AI giả mạo
Deepfake không chỉ là trò giải trí mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro:
– Lừa đảo tài chính: Năm 2023, deepfake giả Elon Musk đã được dùng để dụ người dùng đầu tư vào các dự án ảo.
– Tin giả độc hại: Nhiều video deepfake bác sĩ nổi tiếng được tạo ra để quảng cáo sản phẩm y tế giả mạo.
5. Cách kiểm tra video AI
Để phát hiện video giả, có thể kết hợp nhiều phương pháp:
– Công cụ phân tích kỹ thuật số:
• InVID WeVerify (plugin Chrome/Firefox): Kiểm tra metadata, tìm kiếm ngược hình ảnh.
• Deepware Scanner: Phát hiện deepfake trong video.
Link:
– Kiểm tra nguồn gốc hình ảnh:
• Google Lens / Yandex / Bing Image Search: Tìm kiếm ngược khung hình để xác định video gốc.
• FotoForensics: Phân tích dấu vết chỉnh sửa trong từng khung hình.
6. Trào lưu video “cứu động vật khỏi hà bám” – Thật hay giả?
* Những video “cứu rùa, cá voi khỏi hà bám (barnacles)” lan truyền trên mạng có thể là:
– Video thật: Được quay tại các trung tâm cứu hộ, do chuyên gia thực hiện với dụng cụ y tế.
– Video giả/dàn dựng: Bắt động vật khỏe mạnh, gắn barnacles lên rồi quay cảnh “giải cứu” để câu view.
* Cách phân biệt:
-Video thật
Bối cảnh: Trung tâm cứu hộ, phòng khám
Người thực hiện: Mặc đồ bảo hộ, có logo tổ chức
Phương pháp:Dụng cụ chuyên nghiệp, thao tác cẩn thận
Tình trạng con vật:Động vật yếu, bị thương
– Video giả/dàn dựng
Bối cảnh: Ngoài biển, không có thiết bị chuyên dụng
Người thực hiện: Quần áo thường, không nhận diện được .
Phương pháp: Dùng dao kéo bình thường, thao tác thô bạo
Tình trạng con vật: Động vật khỏe nhưng đột nhiên đầy barnacles
– Ví dụ điển hình: Kênh MOYA – Animal Rescues: Sử dụng AI để dựng video cứu hộ động vật hoàn toàn hư cấu. Một số clip thậm chí ghi rõ: “This video is not real. All visuals were created using AI…”
Xem video:
7. Kết luận
Video AI giả mạo ngày càng tinh vi, đòi hỏi người xem phải luôn tỉnh táo và kiểm tra thông tin đa chiều.
Video cứu hộ động vật cần được đánh giá kỹ dựa trên bối cảnh, phương pháp và nguồn đăng tải.
Khuyến cáo: Nếu gặp nội dung đáng ngờ, hãy sử dụng công cụ kiểm tra hoặc tham khảo các nguồn tin chính thống trước khi chia sẻ.
